Achter de plaat met Sef: ‘Iedereen draagt iets moois én iets monsterlijks in zich’

Zijn nieuwste wapenfeit is een plaat over angsten, tegenstrijdigheden en alles wat ons menselijk maakt. Bij Sef zat de angst er altijd al in, zegt hij, maar dit album is een reactie op de wereld zoals die nu is. Met alle hectiek en stress waar we mee te maken hebben. Het is persoonlijk, maar iedereen kan zich erin herkennen. “Het gaat niet alleen over mezelf.”

Al vanaf het begin wist de Amsterdamse rapper waar het album over moest gaan. “Het is niet zo dat ik er tijdens het schrijven van dit album achter kwam dat ik voor van alles bang ben. Die angst zat er al in. Die zit eigenlijk altijd al in mij. Ik wil mezelf natuurlijk niet graag het stempel ‘bang persoon’ geven, maar zorgelijk van aard ben ik wel.”

Dat zorgelijke karakter is op eerdere albums al terug te horen. Luister bijvoorbeeld maar naar El Salvador. “Op dat album was ik vooral nog bezig met hoe alles in elkaar zit in de wereld. Ik was nog aan het inchecken en de systemen aan het analyseren waar we als mensheid in zitten. Dit album, lieve monsters, is er eigenlijk een reactie op, in de zin van: ‘wat doet dit allemaal met mij?’ Of beter gezegd, met ons.”

“Ik zit echt te veel in mijn hoofd,” geeft Sef toe. “Dat is iets waar ik aan probeer te werken, maar ik weet nog niet hoe ik hiervan af kom. Als jij het weet, vertel het me!” lacht hij. “Ik sport veel en schrijven helpt om een complex gevoel meer vorm te geven. Soms, wanneer ik in de studio werk en mijn teksten terugluister, krijg ik meer duidelijkheid over mezelf. Zo van: ‘oh, dit bedoelde ik!’”

Maar in de studio moet je dat nadenken soms juist loslaten. “Van tevoren schrijf ik teksten, maar als je dan de studio in gaat, ontstaat er iets anders. Vanuit onderbewustzijn komen er soms interessante dingen op je pad.” Wat dat onderbewuste dan precies is, is toch weer stof tot nadenken. “Het is moeilijk in woorden uit te leggen. Het zit hem erin dat je in vrijheid iets zegt. Uit je hoofd dus. Misschien is het net zoiets als dromen: ogenschijnlijk random, maar soms zit er iets waardevols in. We hebben allemaal bagage die zich op een bepaalde manier uit.” 

Dat brengt Sef bij een verandering in zijn schrijfproces. “Het schrijven van teksten doe ik wel echt alleen, uitzonderingen daargelaten. Maar waar ik eerst ging zetten en een hele tekst schreef voordat ik de studio in ging, maak ik nu soms juist teksten pas in de studio af. Ik ga dan door mijn notities heen, kijk naar losse zinnen die ik heb opgeschreven en maak er ter plekke iets van. Soms moet je een proces ook gewoon omgooien, vind ik. Dan houd je jezelf scherp.”

lieve monsters, de titel van het album, staat voor de angst die de mens in zich draagt. “Als je inzoomt, zijn mensen over het algemeen lief en zorgzaam. Iedereen draagt iets moois in zich. Maar als je uitzoomt, zijn we soms monsters die hele rare dingen doen. Het gaat over die tegenstijdigheid die we allemaal in ons hebben. Kijk maar om je heen, naar wat er nu allemaal gebeurt.”

“Niemand die het ziet, 
maar je gaat door een hel.”

Klinkt het in het nummer Hel. Wat dit betekent, daar gaat Sef niet direct op in. “Het gaat niet alleen over mezelf”, zeg hij. “Maar het gaat ook niet alleen over anderen. Hel is typisch zo’n plaat waar van alles en nog wat aan de hand is. Eigenlijk hoop ik dat dit nummer een spiegel is, waar mensen in kunnen kijken.”

Dat gevoel blijkt als een stille aanwezigheid door het album heen te lopen. De rapper heeft deze plaat niet alleen gemaakt om zijn verhaal kwijt te kunnen. “Ik hoop echt dat mensen er zelf iets mee kunnen. Het is geen therapie ofzo, maar het lijkt me fijn als ik iemand kan helpen dingen in beweging te brengen. Dat heeft het bij mij ook gedaan.

“OK computer, wijs ons de weg,
als je alles zo goed weet”

Zingt Sef op de track OK computer. Het klinkt als overgave, maar zo ziet hij het zelf niet. “Ik zie het zelf meer als een hopeloos gebed. Ik geloof niet dat technologie ons gaat redden. Ik denk dat wij het zelf moeten doen. We kunnen er niet meer vanaf, maar ik hoop wel dat er een manier is om er niet honderd procent van afhankelijk te zijn. Zelf ben ik er ook afhankelijk van, meer dan ik wil.”

Dit is ook de reden dat op lieve monsters de elektronische klanken worden samengebracht met persoonlijke teksten. “Het moest kloppen met hoe deze tijd voelt. Technologie speelt echt een grote rol nu, dus het zou gek voelen om een akoestische plaat te maken. In een eerder interview met De Nuk zei Sef al over zijn album: “het moest beide raken, de mens en de machine. Fysiek en digitaal. Je hoofd en het scherm.”

Op dit album werkt Sef ook samen met twee, of eigenlijk drie artiesten, als we zijn zoontje Aziz meetellen. In het eerste nummer van de plaat, Pacifist, hoor je geluidsopnames van een neuriënde Aziz in de auto. “Ik hoorde hem dat doen en heb het opgenomen.”

De samenwerkingen met Wende en Froukje zijn op hele verschillende manieren tot stand gekomen. Over ‘voor alles bang’ met Wende: “Ik hoorde dat liedje voor het eerst op Oerol. Ik was er meteen door geraakt en dacht ‘dit wil ik gebruiken’. Wende vond dat goed en stuurde me de losse sporen op.” Op zich geen gekke keuze, gezien de zorgelijke aard van Sef. “Veel mensen denken dat het nummer tijdens Vrijplaats, de show van Wende in Carré, is ontstaan, maar het was er al eerder. Het was daarom logisch dat we het daar gingen performen en ondertussen hebben we een goede band opgebouwd. Het werkte meteen heel goed.”

Het nummer ‘Oeps’ samen met Froukje kwam op een hele andere manier tot stand. “Ik was al lange tijd met dat nummer bezig, maar ik kwam niet echt tot het resultaat dat ik wilde. Ik had al zo veel versies en er was frisse input nodig. Iemand die meekijkt, eigenlijk. Dat werd Froukje. Ik wist vrij snel dat zij het moest zijn en wat mij betreft klopt het nu helemaal. Ik ben blij met het resultaat.”

Het album lieve monsters zit vol kwetsbaarheid, maar dat betekent niet dat we straks een bange Sef op het podium gaan zien. Met een lach legt hij uit: “Weet je wat het is, ik wil gewoon dat je iets voelt bij die show. Het mag alle kanten op gaan. Er mag gelachen worden, gehuild, gedanst. Het is hoog in energie, ondanks de soms kwetsbare teksten. Het is goed om die gevoelens met elkaar te delen. Ik ben ervan overtuigd dat je je gevoel fysiek moet uiten. Stilzitten, piekeren en nadenken werkt niet. Bewegen en er iets mee doen, dat werkt.”