Producer Pieter Kloos maakt al 40 jaar de sound van Eindhoven

Maar gemene delers zijn er wel, waaronder één in het bijzonder. Pieter Kloos, a.k.a. Pidah, die in zijn studio The Void op de Kruisstraat niet alleen grote buitenlandse bands opneemt en mixt, maar daarnaast voor het gemak de complete rockscene van Eindhoven op analoge tape zet. En dat doet hij vandaag de dag nog steeds… Al is het voortaan niet meer op tape, maar digitaal.

In zijn studio-aan-huis, waar hij nu 10 jaar werkt, is hij net bezig met een grote herinrichting. Versterkers, gitaren, microfoons en studio-apparatuur nemen het gros van de ruimte in beslag. “Let niet op de rommel”, grapt Kloos gortdroog met zijn kenmerkende lage mompelstem.

Naast die thuisstudio waar vooral gemixt en gemasterd wordt, heeft Kloos sinds een goed jaar een studio op locatie met twee jonge producers. “Samen met Dries van Elten van de band Whiff en muzikant/geluidsman Loet Braamkolk runnen we sinds een jaar de Tarwesound studio. Dries is leerling van mij geweest. Ik masterde overigens ook Whiff's album ‘Someday’ dat onlangs in Effenaar gepresenteerd is. Loet klopte ooit bij me aan omdat hij enorm The Devil’s Blood-fan is en alles over die opnames wilde weten. Sindsdien hebben we heel veel met elkaar gepraat, muziek geluisterd, dingen uitgeprobeerd en nog meer gepraat. Klinkt een beetje suf, maar het is wel een mentorschap.”

Komatsu, An Evening With Knives, zomaar twee Eindhovense bands die dit jaar hun nieuwe album presenteren in de Altstadt. Kloos produceerde beide albums en het zullen zeker niet de enige Eindhovense rockers zijn die hij dit jaar in de Tarwesound opneemt, mixt of mastert. “Volgens mij zitten we samen al op 12 platen”, rekent hij snel uit. “Dat is vrij substantieel voor één jaar. En ze zijn ook nog eens allemaal best wel goed! Door die nieuwe grote opnamestudio hoef ik niet meer uit te wijken naar andere, vaak dure studio’s, dus dat scheelt qua kosten ook weer voor de bands.”

Vanaf eind jaren ’80 is Pidah, zoals Kloos liefkozend heet in muzikale kringen, aan het mixen en opnemen. Dik 40 jaar in het vak dus. Je zou zeggen dat het tijd is voor een feestje. “Nou, nee, ik houd niet van feestjes. Ik vier mijn verjaardag ook niet. Bovendien ben ik erg druk, haha. Ik heb gewoon veel mazzel gehad." Uiteindelijk vervolgt hij: "Ik kan dit, heb aanleg voor het vak. En niet onbelangrijk, ik snap elektronica. Dat scheelt ook een hoop! Toen ik begon had ik geen geld en kocht ik de aftandse mengtafel en gammele bandrecorders van Johnny Hoes. En kreeg ik klanten die allemaal dachten dat ze internationaal goed mee konden met de opnames die ze bij me maakten.” Gniffelend: “Hoezo verwachtingen?”

Oké, geen feestje, check! Maar toch, met vier decennia in het vak. Hoe zag dan dag één eruit? “Ik ben met geluidstechniek begonnen in de Effenaar. Thuis had ik een soort van synthesizer gebouwd en daar zag ik opeens echte synthesizers in de toenmalige repetitieruimte. Iemand zag mijn interesse en zei: ‘Dan moet je maar eens naar de techniek komen kijken in de concertzaal’. Daar zag ik mijn eerste mengtafel en monitors, en was direct verkocht. No way back.”

Het was volgens Kloos - zo eind jaren ‘80 begin ‘90 - dan ook een zeer interessante tijd in Effenaar, met programmeurs Ton van Gool en Carlos van Hijfte.  bijvoorbeeld Sonic Youth en Joy Division naar Eindhoven. Maar er gebeurde zoveel meer. De Eindhovense geluidsman Theo van Eenbergen (Theo van Rock) toerde met Rollins Band van Henry Rollins de wereld over.

“Inderdaad! En die had het daar zo druk mee dat ik ‘zijn’ bands mocht opnemen. Bijvoorbeeld de band LUL.” Kloos nam ook twee platen op met Alabama Kids, gemaakt in de zaal van Effenaar. "Ze deden het erg goed, vooral in Duitsland. Als voorprogramma speelden ze Dinosaur Jr. met enige regelmaat naar huis, true story!”

Al snel kreeg hij naam als ambitieuze jonge producer van goed klinkende demo’s. Bovendien kreeg zijn carrière als live-tech een sonic boom. “Die demo’s deed ik dan op een 4-sporen bandrecorder in de Effenaarzaal. Zo’n grote hal klinkt natuurlijk veel beter dan een opname in een gemiddelde ‘studio het rottend matras’. Tegelijkertijd toerde ik als live-tech met Ween, Barkmarket en Motorpsycho. Het kwam in een stroomversnelling. Tijd voor een eigen studio!”

En die kwam er. In de tuin van Effenaar staat een gevel van een oude fabriek, als eerbetoon aan het industriële verleden. Daarachter was tot 25 jaar geleden het fabriekspand dat destijds 2B heette en door Stichting Zesde Kolonne beheerd werd. Het was een thuishaven voor vrijzinnige kunstenaars, makers en muzikanten. Kloos bouwde daar een eerste versie van zijn The Void Studio. Een paar jaar later, zo rond 1995, verhuisde hij naar de Kruisstraat. Daar nam hij dik 20 jaar legendarische Eindhovense albums op, maar werkte ook met talloze buitenlandse bands. Hij groeide uit tot een producer van formaat.

“Ik toerde als geluidsman van Motorpyscho door Europa en daar kon ik mijn boterhammetjes en huur mee betalen. Dus al het geld dat ik in de studio verdiende met opnemen kon ik terug investeren in die studio. Daardoor ging de kwaliteit in de studio rap omhoog. Ik ging van working-man-microfoons als Shure SM57’s naar dure vintage Neumann buizenmicrofoons. En betere mengtafels, bandrecorders en monitors volgden ook snel natuurlijk. Een geweldige tijd.”

Eindhoven heeft sinds jaar en dag een serieuze rockschool. Bands als Baklawai, SØWT, Alabaster, Severant, Komatsu, An Evening With Knives; Eigenlijk zijn het er nu net zoveel als in de roemruchte 90’s. Toch voelt dat allemaal heel anders. De geuzenaam Eindhoven Rockity wordt nauwelijks nog gebruikt door muzikanten en het scene-gevoel lijkt een stuk minder. Of toch niet?

“Eindhoven Rockcity was natuurlijk een uit de hand gelopen grap. Ik geloof dat het door de gitarist van de band 7 Zuma 7 bedacht is, als verwijzing naar Detroit Rock City, dat weer een kreet was van het legendarische MC5. Wat ik vooral erg jammer vind, is dat de gemeente Eindhoven de underground compleet om zeep heeft geholpen. En met het afbranden van het Stroomhuisje is het laatste stukje subcultuur ook zo goed als weg. Op wellicht een Anker Studio met hun Anker Fest en Kraakpand Burgers na. Het broeit minder. Maar er zijn zeker gewoon nog steeds veel goede muzikanten en rockbands in Eindhoven. Collega Loet Braamkolk heeft bijvoorbeeld de stonerrockband Baklawai opgenomen. Dat klinkt heul vet! De 90’s scene is er wellicht niet meer, maar het stikt nog steeds van de onderlinge communicatie, dwarsverbanden en samenwerkingen in Eindhoven. En er is wederzijds respect tussen bands en muzikanten.”

Oké, effe nerden. Kloos staat bekend om een nogal kolossale sound van de ritmesectie, om niet te zeggen verpletterend. Is dat dan hetgeheim van een goede rockplaat?“Omdat ik zoveel met bijzonder harde bands heb getoerd, avond aan avond, werd ik een beetje bang van hoog en hoog-midden frequenties. Als je die niet heel rap een beetje tempert, dan ben je zo doof. Daarom zijn mijn mixen niet superfris. Ik vind drums en bas belangrijk, die moeten stabiel en hoorbaar zijn. Dat zeg ik ook tot vervelens toe tegen Loet en Dries. Als de kickdrum, snare, basgitaar en zang hard en stabiel zijn, kun je verder doen met een mix wat je wilt.”

Is er eigenlijk een duidelijk verschil met die jonge garde geluidsmensen?“ Eigenlijk niet, Ik ben ondanks die 40 jaar in het vak een moderne studio-technicus. Als iets slecht klinkt, moet je de microfoon anders neerzetten, dat was zo en dat blijft zo. Daarnaast is veel experimenteren heel goed. En dat doen die jonge mensen gelukkig ook. Hoe maak je een opname of mix spannend, die vraag moet je altijd stellen. Hoe maak je diepte, hoe verras je mensen? Waar plaats je de elementen in het schilderij dat je creëert. Dat gebruik ik altijd als analogie. Waar schilder je de boerderij en de tractor op het groene grasveld. Staat de boom achterin of vooraan en, waarom?“

The Devil’s Blood (TDB) is misschien wel de grootste underground band uit Eindhoven en elf jaar na het overlijden van frontman Selim Lemouchi groeit de cultstatus van die occulte rockgroep eigenlijk alleen maar groter. De speciale band die Kloos had met Lemouchi - twee enorme perfectionisten - is alom tegenwoordig in de mixing room van Pidah. Afbeeldingen van Lemouchi en TDB hoezen hangen aan zijn muur als trofeeën. Zijn werk aan de albums van deze imposante band zijn hoogtepunten in zijn carrière.

“Zeker, dat is zo. Maar op live vlak is het misschien wel het concert dat ik mixte van 35007 op Dynamo Open Air in 1995. Daar stonden duizenden Duitsers uit hun plaat te gaan. Dat was zo vies goed! Maar ik heb ook zoveel briljante live shows van Motorpsycho gemixt. Huilende mensen naast de geluidstafel, dat werk. Hoogtepunten te over. Maar qua platen scoort The Devil’s Blood inderdaad hoog. Tegelijk vind ik ‘Premium Quality…Serve Loud!’ van Peter Pan Speedrock ook nog steeds de vetste PPSR-plaat. Het dubbelalbum ‘Black Hole, Blank Canvas’ dat ik met Motorpsycho maakte is er ook één waar ik trots op ben. ‘Flexodus’ van Beef!, ‘Flow’ van Suimasen. Allemaal opgenomen in The Void in Eindhoven. Er is zoveel. Mijn dochter checkte ooit random een playlist op Spotify en hoorde een song die ze erg vet vond: ‘Christ or Cocaine’ van The Devil’s Blood. Tja, dan is de cirkel ook weer rond.”

Als afsluiter even een futuristisch of wellicht dystopisch zijpad. Als we een sonische blik op de toekomst nemen, maakt AI dan ook albums van a tot z en zit jij over een paar jaar zonder werk? “Nee, ik denk niet dat dat relevant is voor de producties die ik maak. Er kan heel veel automatisch, nu al, maar het gaat om de energie vangen van een stel mensen die herrie maken. Dat is mensenwerk. En de muzikanten die bij mij komen, willen ook zelf in die storm van drums en grommende versterkers staan. Mede door mijn dochter hoor ik wel veel muziek die echt vrij kut is. Waar alles hetzelfde klinkt, alles nep is. Ach, gelukkig gaat ze ook nog mee naar shows van Iron Maiden, Rammstein en The Cure. Vette muziek dus.”