Hoe de eerste editie Hybrid Music Vibes muzikanten heeft geïnspireerd en versterkt
Sandra Broeren | 14 jan 2023
Met de lancering van het Hybrid Music Vibes project in 2022 fungeerde Effenaar als werkplaats voor de ontwikkeling van talent op gebied van nieuwe technologische ontwikkelingen in de live muziekbeleving. Zestien muzikanten uit de regio verkenden innovatieve en digitale technieken in Effenaar’s Makerspace. Er volgden lezingen met experts uit het domein en de registratie van zestien performances, inclusief een afsluitende talkshow. Na verschillende kennisdagen met diverse digitale workshops en talks van artiesten en bedrijven uit het netwerk, kregen alle zestien talenten een opnamedag in Effenaar, vrij voor eigen invulling.
Lessons learned!
Tijdens de pandemie verplaatste onze belevingswereld vliegensvlug online en werd het verkennen van digitale vaardigheden belangrijker. Ook voor muzikanten. Het podium werd hen immers bijna twee jaar ontnomen, in een tijd waarin muziek misschien wel harder nodig was dan ooit. Om te voorkomen dat artiesten, door het uitblijven van inkomsten uit live-optredens, aan hun lot werden overgelaten, stelden Effenaar ondersteund door Innovatielab (initiatief van het Stimuleringsfonds voor Creatieve Industrie), ClickNL en Cultuur Eindhoven, financiële en technische middelen ter beschikking en lanceerden het programma Hybrid Music Vibes.
Directeur van Effenaar Jos Feijen legt uit: “Het paste perfect in het plaatje van Effenaar waarin we artiesten uitnodigen actief te komen werken in onze Makerspace. We willen hen meenemen in de technieken van de toekomst en laten zien wat er al mogelijk is en gebeurt. Samen met Innovatielab en Cultuur Eindhoven hebben we gekeken naar wat een interessant programma zou zijn. Daarin vinden we wel dat bijdragen aan hun vaardigheden belangrijker was dan deze artiesten slechts een podium bieden. We hebben de deelnemers intensief gesproken en gevraagd wat zij van digitale technieken als AR, VR en streamen vinden en hebben ook samen gekeken naar een businessmodel dat toekomstbestendig is.”
De eerste Hybrid Music Vibes was een mooi en geslaagd experiment om te kijken hoe alle bevindingen uit eerdere projecten en onderzoeksprogramma’s zoals Fieldlab Sociale Cohesie, Chronosphere en Poplab, waar muziek en technologie samen kwamen, in de muzikale praktijk zouden werken. Het blijkt zo leerzaam en productief dat Effenaar in januari 2023 een tweede Hybrid Music Vibes inschrijving opstart.
Artiesten Hybrid Music Vibes 2022
Feedback van de deelnemers
Eén van de zestien gelukkigen was Igor Sekulovic alias This Is LOVSKI. Igor vond enkele gedeeltes van de kennissessies interessant en een paar minder relevant voor hem. Hij vindt zichzelf een echte live performer. Een maker. "Ik mis in die digitale omgeving gewoon sfeer, het dansen, het performen voor een publiek. Daar ga ik op aan!"
De sessie met de manager van DI-RECT, Tim van der Zalm sprak hem aan. "Tim vertelde hoe je een idee wel kan opschalen naar iets groots, maar dat het idee wel hetzelfde blijft. Ook de informatie over NFT’s vond ik boeiend; dat je digitale producten schaars kan maken om de waarde omhoog te laten gaan." Ook de sessie met Thijs van Warner Music sprak tot de verbeelding, vooral het gesprek over technieken als AR en VR en hoe dit kan werken in de praktijk.
Ook Woody Veneman kijkt tevreden terug. The Singing Website van designer-muzikant Woody Veneman staat inmiddels online en voor slechts 1 euro kun je het scherm een liedje laten zingen. Woody heeft zorgvuldig 25 songs uitgezocht met een digitaal sausje in de lyrics of historische betekenis.
“Het was een mooie kans om een reeds sluimerend idee tot leven te wekken in een omgeving die aanvoelde als een warm badje.”
The Singing Website
Richard van Kruysdijk, muzikant, producer en drummer van de band Dead Lights, is ook van mening dat de virtuele wereld een steeds belangrijkere tool is geworden van professionele muzikanten. Hij denkt echter in de toekomst toch vooral live op het podium te staan en wil juist nieuwe technologische ontwikkelingen inzetten om meer mensen te bereiken. Hij gaat daarom intensiever aandacht geven aan online performances om zijn muziek te promoten. Na het Hybrid Music Vibes traject had Richard binnen een week drie shows in Engeland en één in Rotterdam. Van Kruysdijk: “Na het volgen van het onderdeel in de green room (AR, VR) was het voor mij niet helemaal duidelijk wat artiesten er zelf concreet mee kunnen. Dat had voor mij concreter gemaakt kunnen worden.”
Feijen had wel de wens alles net een stap verder te brengen, voorbij noodzaak of promotie, maar dan blijkt dat het toch lastig is artiesten buiten de eigen context en het bestaande systeem en businessmodel te laten denken. Om het potentieel van de verschillende technologische toepassingen te kunnen ontsluiten, is een andere denk- en werkwijze nodig dan veel artiesten gewend zijn vanuit opleiding en praktijk. Het is dus nodig om de deelnemende artiesten beter te begeleiden en te ondersteunen bij de ontwikkeling van een idee, gebruikmakend van technologische toepassingen en de realisatie, om zo daadwerkelijk tot concepten te komen die een toevoeging zijn aan de praktijk.
Feijen: "Er ligt dus een mooie uitdaging hen te verrijken door een focus te leggen op nieuwe inzichten en keuzes in het gebruik van technologie. Er werd te snel en te makkelijk gekozen voor het maken van een videoclip. Daarom gaan we in het volgende traject speciale ontwikkelteams inzetten die met de artiesten meedenken, ze scherp houden en uitdagen technologie op verschillende manieren in te zetten.”
Feijen zag ook dat er enkele artiesten waren die onvoldoende nagedacht hadden over het presenteren en/of het uitbrengen van het ontwikkelde materiaal. “Ze werden bovendien door hun omgeving ook in een oud denken geduwd, waarbij het conservatieve denken als - leuke promo video, die gaan we gratis online zetten - te beperkt is, gezien het scala aan andere (digitale) mogelijkheden die er tegenwoordig beschikbaar zijn. Daarom ligt er nu een stevig accent op de separate aandacht voor fan-engagement en het sturen op een volledige customer journey.”
Talkshow Hybrid Music Vibes
Interactie met het publiek: een uitdaging voor online optredens
Stadsdichter en singer-songwriter Iris Penning had al ervaring met online performances opgedaan tijdens de coronatijd. Ze heeft in die moeilijke periode ruim tien online concerten gegeven en had niet verwacht dat ze online performances zo leuk zou vinden. Penning: “Het project klonk voor mij in eerste instantie onpersoonlijk en eigenlijk hou ik niet zo van het internet, maar het was echt leuk om weer op te treden en ook op deze manier. Andere voordelen waren ook dat ik met een crew mocht werken en een budget kreeg. Ik vond het wel een nadeel dat je niet ziet wat het publiek van je inspanningen vindt.” Iris is bij alle kennissessies geweest. De kennissessie ‘Voorbeelden uit de virtuele wereld’ sprak haar juist het minst aan: “Het ging voor mij te diep in op het technische deel. Het werd te complex, ik weet daar gewoon te weinig van. Ik was er echter online bij en kon daarom niet mee naar de green room, dus dat kan natuurlijk ook mijn oordeel beïnvloed hebben.”
De kennissessie ‘Kansen in de virtuele wereld’ sprak haar het meest aan, omdat ze het interessant vond om concreet te leren hoe je mensen kan bereiken en geld kan verdienen met muziek. Ook de sessie ‘Online voor de camera’ vond ze interessant. Zelf voor de camera staan vindt Iris niet moeilijk, maar de cameraman vertellen wat je nu precies wil overbrengen wel. Ze geeft nog wel de tip om deze sessie als eerste in te plannen; “Ik begreep toen eigenlijk pas wat ik zou kunnen gaan doen.”
Vrijwel alle deelnemers misten de interactie tussen artiest en publiek en enkelen waren bezorgd of het gebruik van dergelijke technologische middelen pasten bij hun identiteit. De feedback bevestigt voor Effenaar de noodzaak van een programma als Hybrid Music Vibes en dwingt hen om het waargenomen potentieel van nieuwe presentatiewijze te ontsluiten en andere vaardigheden en dus werkwijzen te onderzoeken.
Andere opzet voor tweede editie
Feijen heeft ook geleerd van de deelnemende artiesten: “We hebben learnings getrokken uit de eerste lichting talentvolle Hybrid Music Vibers. De kennissessies waren bijvoorbeeld goed, maar het bleek veel luisteren. Daardoor hadden de deelnemers moeite met het direct vertalen naar hun eigen situatie. Ze werden nog onvoldoende uitgedaagd zichzelf en het eigen werk in de virtuele wereld te plaatsen. Maar ook bleek het een uitdaging de connectie tussen de fysieke en digitale wereld te leggen en de fans erin te betrekken. In de opzet van Hybrid Music Vibes 2 is daarom gekozen voor een opzet met keynotes én workshops. Er is dus gewoon extra tijd en extra energie nodig om dat voor elkaar te krijgen en dat gaan we voor de tweede lichting artiesten zeker realiseren!”
Een innovatieve vaste plek voor muzikale groei: de vervolgstappen van Hybrid Music Vibes
Alle deelnemende artiesten uit de eerste lichting waardeerden de professionaliteit, beschikbaarheid van techniek, budget en begeleiding. Meerdere deelnemende artiesten vonden met name conceptontwikkeling relevant, iets waar in de dagelijkse praktijk vaak weinig ruimte voor is, maar wel van meerwaarde is voor de presentatie. Vrijwel alle deelnemende artiesten hadden moeite met de tijdsdruk gedurende realisatie.
Het bleek voor Effenaar ook niet eenvoudig om alle zestien deelnemers voldoende aandacht te geven. Feijen: “Er was simpelweg onvoldoende tijd en ruimte om ideeën volledig te ontwikkelen. We starten in de tweede editie met twintig deelnemers. Allen krijgen kennissessies en workshops aangeboden, waarvan zes deelnemers daadwerkelijk in de mogelijkheid worden gesteld een concept te realiseren. Door met maar met zes deelnemers daadwerkelijk aan de slag te gaan, bieden we hen meer ruimte, begeleiding en budget om hun ideeën te realiseren en kan de kennis meteen worden vertaald naar eigen praktijk. Bij grote belangstelling voor een specifiek onderdeel kan direct verdieping worden geboden.”
“Met Hybrid Music Vibes programma kunnen we richting de toekomst kijken en artiesten de kans bieden zowel hun kennis over digitale techniek, als hun activiteiten online uit te breiden. ”
Behoefte aan een vaste plek
Deze bevindingen benadrukken het belang van de ontwikkeling van de artiest, totstandkoming van nieuwe werkwijzen, om het potentieel van de technologie te benutten. In Hybrid Music Vibes 2 zal meer aandacht zijn voor het kaderen voorafgaand aan realisatie concept, en begeleiding gedurende het maakproces, om zo de artiest beter te kunnen ondersteunen bij de realisatie van nieuwe concepten. Een aantal deelnemende artiesten beschouwde verworven kennis en vaardigheden als een serieuze aanvulling op hun praktijk, maar hebben om dit te kunnen continueren behoefte aan een vaste plek zoals geboden tijdens Hybrid Music Vibes. Hoewel met een gezonde kritische kijk, is Feijen zeer positief over het eerste project.
“We hebben bij de deelnemers daadwerkelijk iets los gemaakt en verschillende van hen zijn teruggekomen met aanvullende vragen en verzoeken om verder mee te denken. Er zijn hele mooie clips gemaakt die de artiesten zelf goed geholpen hebben in hun carrière. En dat is iets waar Effenaar trots op terug kan kijken.”
