Een uitverkocht XTRA brengt Eindhovense queer-community samen

Het grote verschil met uitgaan op sommige andere plekken in de stad: hier mag iedereen zijn wie hij of zij wil zijn en zich daarnaar kleden en gedragen. Er zijn natuurlijk meer locaties in Eindhoven waar mensen in de queer-community welkom zijn, maar toch kan het nog spannend zijn om je daar in totale vrijheid te uiten, melden bezoekers van XTRA. Ze vertellen bijvoorbeeld dat ze ‘gewoon met hun vriend of vriendin willen zoenen’ zonder dat iemand ze dan raar aankijkt. En eerlijk, dat klinkt ook niet meer dan normaal. Toch is het dat soms nog niet. Daarom zijn veilige, inclusieve plekken in het nachtleven van groot belang; het draagt bij aan de identiteit van mensen en het geeft ruimte om die te ontdekken.

Dat zie je terug op de dansvloer en in de kleurrijke gangen van Effenaar. Er zijn wat mensen die hun afgetrainde lichamen met leren tuigjes versieren, maar het gros van de bezoekers kleedt zich in spijkerbroeken met shirts of in glitterjurkjes. Extreem uitbundig is het op een twintigtal dansers na nog niet, maar je ziet: er is ruimte voor experiment. Johan Stribos, organisator van het feest: ‘Iedere editie kleden mensen zich iets extravaganter. We hebben geen dresscode, je mag hier naartoe komen zoals je wil. Het belangrijkste is dat mensen zich hier fijn voelen. We communiceren heel duidelijk wat ze bij XTRA kunnen verwachten. Het gaat er vooral om dat je hier niet oordeelt.’

Het valt op dat de camera’s op telefoons niet afgeplakt zijn, zoals je dat op andere queer-feesten wel vaak ziet. Toch lijkt niemand echt bezig te zijn met diens telefoon, en wordt er niemand vreemd aangekeken op diens outfit. Rond 1.00 uur ‘s nachts is de tent echt vol en is de schroom om te dansen er volledig vanaf. De visuals die XTRA inzet zijn esthetisch pleasing en de LED-schermen die het podium omringen waarop de opener D'JAYE staat te draaien, zijn niet anders dan on point te noemen. Spacey patronen en panterprint-visuals wisselen elkaar af als de dj er classics als ‘I Want Your Soul’ van Armand Van Helden in knalt, die hij moeiteloos door mixt met nieuwe EDM-hits als Mau P’s ‘Drugs From Amsterdam’. Dat we in Eindhoven staan, maakt even niet uit. Het voelt als iets nieuws voor deze stad, dit feest.

Bezoeker Gino beschrijft het feest als ‘supergezellig’ en als iets waar de Eindhovense community al langer op wachtte. ‘XTRA brengt de queer-uitgaansscene die je tot nu toe vooral in Amsterdam ziet naar Eindhoven. Mensen durven zich hier authentiek en gewaagd te kleden, dat is nieuw. Mensen zijn hier echt zichzelf. De Regenboog is ook een veilige queerbar, maar omdat het op Stratumseind ligt, zijn mensen daar minder outgoing gekleed. Je moet namelijk wel door die hele straat lopen om er te komen. Effenaar ligt direct naast het station, waardoor je niet door de binnenstad hoeft te lopen in je spannende outfit. Dat maakt al verschil. Het is ook super dat het feest vandaag tot 6.00 uur doorgaat, dan is de grote, feestende menigte vanuit de binnenstad al weg en kun je rustig en zonder problemen vertrekken.’

Een andere observatie: de jonge Eindhovenaar merkt dat hij soms per ongeluk tegen mensen aanloopt in een andere kroeg, en daar dan wel eens lichte verontwaardiging uit ontstaat. ‘Op XTRA gebeurt dat niet, iedereen is hier vriendelijk.’

Het is de vierde editie van XTRA, die nu met een extra zaal erbij vooral ook inzet op het uitbreiden van de community. ‘Vorig jaar was het nogal ons kent ons in de Eindhovense gay-scene, nu merk je dat er ook meer vrouwen aanwezig zijn’, vertelt Gino. Dat is een belangrijk punt voor de organisatie, Stichting Queer040. Johan Stribos is daar met vier anderen bestuurder, en benadrukt steeds dat de missie van XTRA is om het een veilige plek voor iedereen te maken, dus niet alleen voor mannen. Dit begint met een verdeelde line-up vertelt hij, waar de stichting veel moeite voor doet. Voor deze editie was het Amsterdamse collectief MEIJT. uitgenodigd, dat de popzaal programmeerde en dj Diva Mayday meenam, naast de dj’s D'JAYE en Nova Forest in de house-zaal.

Als Diva Mayday om 1:00 uur begint te draaien, zijn de eerste knuffels in het publiek al uitgedeeld, net als pepermuntjes en snoepjes door een pittig geklede danser van Queer040. Mayday trad al op in de hoogtijdagen van de legendarische clubs RoXY en iT, kreeg de Frans Banninck Cocqpenning van Femke Halsema voor haar inzet voor de lhbtiq+-gemeenschap in Nederland, en staat bekend als algehele drag-superster. Zo draait deze queen ook: als ze er een gekke edit van Nightcrawlers’ ‘Push The Feeling On’ in gooit, is er vrijwel niemand die haar charme kan weerstaan. De ondersteuning van de zichtbaar getalenteerde showdansers, die zich minstens vier keer hebben omgekleed die avond, doet ook een hoop. Het publiek wordt opgezweept en soms zelfs persoonlijk aangesproken als er niet hard genoeg gedanst wordt. De four-to-the-floor hits van Mayday brengen je persoonlijk terug naar dromen over hoe de RoXY en iT ooit geweest moesten zijn.

Extra treats zijn de intermezzo’s van de drag queens die Queer040 heeft uitgenodigd en die MEIJT. heeft meegenomen: een hoogtepunt is de Spice Girls performance die Reggy B, T’aaliyah Jones, Xophia von G, Lassepoester en Kelly Pump opvoeren. Kelly Pump is sinds afgelopen december drag queen. Dat is nog niet zo lang, maar dat zie je niet af aan de Amsterdamse performer. Het is haar tiende gig en ze vindt het tof om te zien dat mensen in Eindhoven dolblij zijn dat deze kunstvorm hier nu ook meer gaat leven. ‘In Amsterdam is dit al normaler. Hier hoor je mensen heel hard “Yes!” roepen als wij er staan. Ik krijg daar heel veel energie van.’

Omdat er één zaal is ingericht op popmuziek vanavond, is Kelly Pump gevraagd om de verjonging in te zetten. ‘Sommige diva’s richten zich op ballads, maar ik houd gewoon enorm van popmuziek van nu.’ Haar doel is om de jonge generatie op een laagdrempelige manier erbij te trekken en een positieve naam aan drag queens te verbinden. Het past haar: ze is een van de zachtaardigste en bescheiden mensen die rondloopt in de scene. ‘Ik zou het zo leuk vinden als jonge mensen mijn naam zien staan en dan weten dat er een positieve sfeer hangt die avond. Ook mensen die niet heel outgoing zijn, kunnen dit ook doen. Als je een beetje terughoudend bent, vind je queer-uitgaan misschien al heel erg spannend. Dat wil ik er graag vanaf halen.’

Het lijkt te werken: de jongere bezoekers zijn niet weg te slaan uit de popzaal, waar echt oorverdovend hard wordt meegezongen af en toe. De leeftijden lopen vanavond nogal uit elkaar, wat goed is om te zien. Er is geen enkele groep in de meerderheid, en in elk hoekje van elke gang in Effenaar staan wel groepjes mensen met beglitterde gezichten te kletsen, dansen, of flirten. Is er behoefte aan meer plekken en concepten als XTRA? Gino zucht lachend en zegt: ‘We hebben maar één homobar in Eindhoven. Het is heel leuk om daarheen te gaan, maar er is gewoon geen andere keus als je queer of gay wil uitgaan. Dus ja, dit mag zeker vaker gebeuren.’