Ga direct naar: Hoofdinhoud

Achter de plaat met NONCHELANGE: 'Ik kan echt uren met één geluidje bezig zijn'

Roeline Machiels & Joep Scheepers | 16 nov 2023
NONCHELANGE header

In 'Achter de plaat' duiken we samen met artiesten in het maakproces en de verhalen achter de nummers en hun sound. Begin dit jaar verscheen het debuutalbum ‘Muziek voor de Luisteraar’ van NONCHELANGE, naar eigen zeggen het beste Nederlandstalige indie popalbum. NONCHELANGE wordt volledig bestuurd door Maarten Hutman, die voor al zijn nummers zelf de vocalen en ook productie verzorgt. In dit interview vertelt hij je de verhalen achter zijn debuutplaat; van verdwalen in perfectionisme tot humoristische teksten en wakker worden naast rapper LE MOTAT.

In 2021 maakt Nederland kennis met NONCHELANGE wanneer hij deelneemt aan Popronde en het podium onveilig maakt op Noorderslag. Hij wordt maar liefst twee jaar op een rij winnaar van het festival in de Groningse binnenstad, zelfbenoemd, dat dan wel.

Met 'Muziek voor de Luisteraar' maakt hij nu dan echt zijn grand entree. "Het beste wat ik kan doen is gewoon zeggen dat ik het het allerbeste album ooit vind en misschien ga ik het dan ook wel geloven. En wie weet de rest van Nederland ook wel", steekt de zanger lachend af.

Een eigen signatuur

Hutman is geboren en getogen in Ommen, een plaatsje in de buurt van Zwolle. Tijdens zijn jeugd luistert hij veel naar rock en indie en binnen de muziek maakt hij zijn start als drummer bij verschillende bandjes. "Op een gegeven moment ging ik naar de Popacademie, alleen vond ik de drumdocent echt een lul. Ik heb één les van hem gehad, daarna ben ik meteen gestopt."

Op dat moment is vernieuwende hiphop erg opkomend, waarop hij inspeelt door ook aan de bak te gaan met rappen. "Eigenlijk vond ik het helemaal niet vet wat ik maakte, heel lang niet. Maar daardoor heb ik wel beter leren produceren en mijn eigen stijl ontwikkeld. Op een gegeven moment ben ik allemaal dingen bij elkaar gaan voegen. Toen kreeg ik het gevoel dat ik het zelf echt vet vond."

De muzikant heeft over de jaren een signatuur ontwikkeld met invloeden uit meerdere genres. "Ik zeg niet meer dat ik rap-georiënteerde dingen doe, omdat ik niet weet of het echt rap is. Het is voor mijn gevoel gewoon alternatieve indie-achtige pop. Dus noem ik mijzelf nu Nederlands' beste indie zanger."

Zijn eigen stijl bezegelt hij met het nummer 'Symptomen', één van de eerste tracks die hij maakte voor zijn debuutplaat. "Daarvoor had ik echt altijd een duidelijk gevoel van: 'Ik vind het niet goed genoeg en niet eigen genoeg. Maar hierbij voelde het meteen heel goed." Zodra het nummer is uitgebracht, wordt deze meteen opgepikt door de radio. "Mijn gevoel bleek wel gelijk te hebben hierin." Uiteindelijk volgen er nog negen andere nummers van zijn hand, die voor Hutman goed genoeg voelen om deze te bundelen op 'Muziek voor de Luisteraar'.

Muziek voor de luisteraar

"Iemand noemde het een keer een hele suffe albumtitel", vertelt hij met een grijns. "Maar zelf had ik heel erg het gevoel dat mensen nog wel eens naar mijn muziek kijken van 'het is grappig'. Terwijl er voor mijn gevoel best veel serieuze teksten en onderwerpen in voorkomen. Daardoor dacht ik; 'Muziek voor de luisteraar'. Het is eigenlijk ook niet meer dan dat, je moet gewoon luisteren."

Dit concept zie je ook terug in het artwork, dat is gemaakt door Tijmen Snelderwaard, een multidisciplinaire illustrator die vrijwel alle single artworks voor NONCHELANGE heeft gecreëerd. "In het oor zit een prop die eruit wordt gehaald. Dus je luistert als je de prop eruit doet, en daarmee is het muziek voor dé luisteraar."

Muziek voor de luisteraar album cover
Muziek voor de Luisteraar | Artwork door: Tijmen Snelderwaard

Hutman omschrijft de plaat en het creatieproces als een soort 'coming-of-age-ding'. Het album bevat veel onderwerpen waar de muzikant op dat moment zelf tegenaan liep. "Ik schrijf over hoe ik mezelf voel. Vaak heb ik daar een luchtige of leuke observatie over. Of ik kijk naar hoe ik het voor mijzelf leuk kan maken, of behapbaar. Het is een soort tijdcapsule van de afgelopen paar jaar.".

Het creëren van 'Muziek voor de Luisteraar' is een proces van drie jaar geweest. Tijdens het schrijven van het eerste nummer woont de zanger nog bij zijn ouders thuis, en gedurende het proces verhuist hij naar het oude Tivoli in Utrecht. "Daar heb ik veel opgenomen in de kleedkamer. Iedereen is daar geweest, zelfs Kurt Cobain en Prince. Misschien heb ik daarom daar heel veel goede nummers geschreven", zegt hij met een knipoog.

Foto studio schuur ouders NONCHELANGE
Foto studio oude tivoli NONCHELANGE
NONCHELANGE foto thuisstudio corona
NONCHELANGE | Studio in de schuur bij zijn ouders

Alles kan beter

Dan volgt een uitspraak die haaks lijkt te staan op de vorige: "Elk nummer haat ik zodra het uit is gekomen." Hoewel hij tevreden is met zijn album, streeft Hutman er altijd naar om de volgende track nog beter te maken dan de vorige. En tegelijkertijd probeert hij niet te verdwalen in zijn perfectionisme en kritische blik. “Ik denk dat het ergens wel goed is dat je perfectionistisch bent, het kan altijd beter. Alleen kan ik soms wel echt ‘lost’ raken en een uur lang met een geluidje bezig zijn. De laatste tijd zie ik dingen als perfectionisme of te kritisch zijn meer als fases, stemmen die je kan gebruiken. Alleen moet je ze wel op de goede momenten inzetten, anders wordt het chaos.”

Welke track echt een uitdaging was? "'Op Zoek Naar Gevoel' heeft echt iets van drie jaar geduurd. Het was gewoon steeds niet vet genoeg." Ook in 'De Rem' zat heel wat tijd om alles precies goed te krijgen. "De meeste nummers staan qua structuur vaak wel snel. Maar daarna ben ik soms echt nog maanden bezig met de productie goed krijgen. Ik wil dat alle geluiden helemaal goed in elkaar vallen."

Op zoek naar gevoel single artwork
Op Zoek Naar Gevoel | Artwork door: Tijmen Snelderwaard

Waar hij eerder alles zelf produceert, schakelt hij halverwege de maak van deze plaat tóch hulp in. "Ik heb een Belgische producer erbij gevraagd, Jasper Makelberg." De Gentse producer werkte onder andere mee aan platen voor Balthazar, Warhaus en Douglas Firs. "Hij heeft me nog wel wat beter laten kijken naar de nummers. Samen hebben we sommige nummers opnieuw gemixt of afgemaakt."

Samenwerking met LE MOTAT

Buiten een samenwerking met een andere producer telt het debuutalbum ook twee featurings: op de tracks 'Symptomen' en 'Ben Ik Daar?'. Beide op naam van de Rotterdamse artiest LE MOTAT. “Ik was een keer op een feest in Utrecht, toen was hij er wél leuke spoken word aan het doen. Dus niet van die hele stomme spoken word. Ik dacht: 'deze guy is hard.' Daarna heb ik zijn muziek gecheckt en dat was precies wat ik ook zou maken destijds."

Foto LE MOTAT oude Tivoli
NONCHELANGE | LE MOTAT in oude Tivoli

In die tijd werkt Hutman nog samen met A.R.T., van wie hij gratis tickets krijgt voor het festival Down The Rabbit Hole. "Ik had al mijn vrienden gevraagd, maar niemand wilde mee. Toen heb ik meteen LE MOTAT gevraagd, waarna hij daarheen kwam zonder tent. De volgende ochtend werd ik wakker met hem naast mij in mijn bed. Sindsdien zijn we beste vrienden. Het sloot gewoon perfect op elkaar aan. Ik denk dat je dat ook terug hoort in de muziek." Inmiddels hebben ze samen het label NONMOT opgericht, waaronder ze hun eigen muziek uitbrengen.

De samenwerking heeft voor de frontman ook geresulteerd in één van zijn meest memorabele momenten uit het maakproces van het album. "Ik vind vaak de momenten die het meeste energie geven het mooist. Dat je iets maakt en daarna tien uur lang gaat luisteren, terwijl je het hele nummer nog moet afmaken. Maar je hoort de potentie al." Dit gevoel had Hutman tijdens het schrijven van 'Ben Ik Daar?' samen met LE MOTAT. "We dachten echt allebei: 'Wow!' Toen hebben we er echt uren stoned naar geluisterd, totdat we zeiden: 'Nu moeten we echt naar huis.' En toen hadden we alleen nog maar het refrein."

Het nummer 'Ben Ik Daar?' gaat over het stellen van doelen en het misschien wel nooit bereiken ervan. “Op dat moment dacht ik al: 'Straks als ik dit doe, of als ik op een dansfestival sta, of als dit nummer uitkomt, dan ben ik een wereldster.' Maar uiteindelijk is het denk ik altijd belangrijk dat je je doelen blijft verleggen, dat is ook gezond. En dan ben je er ooit. Misschien.”

Ongeremd

Geheel in lijn met de titel van het album, vind je op de plaat ook de track 'Waarom Luister Je Niet?'. Een nummer waarmee de zanger mensen echt wil laten luisteren naar de tekst. "Ik heb vaak het gevoel gehad dat mensen de muziek leuk vonden, maar de teksten niet goed begrepen. Dus ik wilde een nummer schrijven waarbij mensen gingen luisteren naar de tekst. En daar kwam dit uit. Al denk ik wel dat het ook de kracht is van muziek. Dat mensen eerst denken: 'Oh, hij is leuk'. En vervolgens pas horen dat er een diepere laag onder zit."

En die diepere laag laat Hutman steeds meer zien. "Ik ben steeds meer open." In zijn nummers bepreekt hij veel persoonlijke onderwerpen, waaronder het voelen van een sociale barrière in bepaalde situaties. In de dansbare track 'De Rem' klinkt de tekst: 'Ja, ik wil me laten gaan. Maar toch blijf ik nu weer staan. Want ik zit op de rem.'

"Dit nummer heb ik geschreven tijdens de laatste show voor corona. Ik was bij een concert van Borokov Borokov en stond achter in de zaal. Heel veel mensen gingen toen meteen dansen, en ik heb dat nooit zo erg. Sommige mensen omschrijven dat als ongemak. Ze zeggen ook wel eens dat ik ongemakkelijk kan zijn. Maar vaak heb ik het idee dat andere mensen gewoon heel erg acteren. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen."

Wanneer je bij 'Iedereen Is Lelijk' aankomt, hoor je een niet-zo-subtiele knipoog naar één van zijn favoriete bands. De intro bestaat uit het welbekende 'hip, hip' van Weezer's Island In The Sun. "Ik had laatst weer een Weezer-reference, maar ik ben vergeten wat." Met het zonnig klinkende nummer, verpakt Hutman zijn teksten over perfectionisme. "Maar wel weer luchtig gebracht, om de balans te houden."

Voor de muziekvideo van deze track heeft de muzikant met niet de minste de handen ineengeslagen, namelijk Studio Witzwart, die eerder al clips maakte voor namen als Sticks, Typhoon, JEBROER en Fresku. "Ik was toen aangesloten bij het productiehuis van Hedon Zwolle. Zij hadden daar veel contacten liggen. Toen hebben we hen gewoon benaderd." En voor de oplettende kijker, de muziekvideo is inderdaad opgenomen in Eindhoven. "Het was natuurlijk de allermooiste plek om het op te nemen", voegt de zanger er lachend aan toe.

Depressief in de zomer

Hoewel Hutman had verwacht even rust te nemen na het afronden van het debuutalbum, heeft hij alweer heel veel nieuwe nummers voor op de setlist. "Ik had eerst het gevoel dat ik echt niets nieuws kon schrijven, maar al snel had ik toch het gevoel dat ik weer iets moest doen."

Een resultaat daarvan is de nieuwe single 'Depressief in de Zomer', die je sinds 2 november al kan beluisteren. “Het is een soort Beatles-esque nummer, en ook wel een beetje geïnspireerd op Blur-achtige dingen. Ik ben in ieder geval weer naar 90's-bandjes gaan luisteren. Uiteindelijk klinkt het best wel psychedelisch in het refrein. En de coupletten meer zoals ik al klonk, maar dan nog beter."

Depressief in de zomer artwork
Depressief in de Zomer | Artwork door: Tijmen Snelderwaard

Een achtbaan van emoties

Tijdens de show op vrijdag 30 november in Altstadt kan je nog veel meer verwachten dan alleen nieuwe tracks. Maar wat precies, dat wordt nog verzonnen. "Ik wil gewoon echt een show die mensen vasthoudt van begin tot eind. Eigenlijk bedenken we elke show ook wel iets nieuws. Vaak allemaal op het eerste gezicht domme ideeën, waarvan we denken 'dit kan echt niet'. Dat gaan we dan vaak wel doen. En dan wordt het eigenlijk heel leuk."

Wel geeft Hutman alvast een duidelijke waarschuwing mee: “Het kan een achtbaan van emoties worden. Het wordt een show waar je aandachtsspanne zeker niet wordt getriggerd, want dit wordt nooit saai."

Meer verhalen achter de plaat lezen?

Achter de plaat met Robin van DeWolff: "Ik moest huilen na die opname"

Achter de plaat met Jeangu Macrooy: een zoektocht naar liefde, grenzen en vergiffenis

Achter de plaat met Scowl: Een hardcore-punk revolutie gedreven door woede, machteloosheid en vrouwelijkheid

Contact

Dommelstraat 25611 CK Eindhoven

info@effenaar.nl+31 (0)40 311 83 12